اصطلاح بازاریابی دیجیتال یا دیجیتال مارکتینگ (Digital Marketing) از دو دهه پیش تاکنون به عنوان زیرمجموعه‌ای از مدیریت بازاریابی و نیز مدیریت تبلیغات مورد اشاره قرار می‌گیرد.اما با توجه به توسعه فناوری اطلاعات طی سالهای اخیر، افزایش متوسط زمان آنلاین بودن کاربران، استفاده گسترده از موبایل و افزایش ضریب نفوذ اینترنت در جهان، امروزه به عنوان یک دانش و تخصص مستقل مورد توجه قرار می‌گیرد. امروزه رشته دیجیتال مارکتینگ در دانشگاه‌ها جای خود را باز کرده و حتی حتی دانشگاه‌های متعددی در جهان دیجیتال مارکتینگ و بازاریابی اینترنتی را در سطح کارشناسی ارشد ارائه می‌کنند. رشته دیجیتال مارکتینگ در ایران هم به رغم برخورد سرد دانشگاه‌ها، مسیر توسعه‌ی خود را طی کرده و انتظار می‌رود در آینده جای خود را در دوره‌های رسمی مدیریتی (مثلاً دوره MBA در مقطع کارشناسی ارشد) باز کند و شغل های مشاوره دیجیتال مارکتینگ و متخصص دیجیتال مارکتینگ به یکی از مهم ترین شغل های بازار تبدیل خواهد شد.
تعریف بازاریابی دیجیتال
سایت HubSpot که از سایت‌های معتبر در حوزه بازاریابی دیجیتال و استراتژی محتوا محسوب می‌شود در تعریف بازاریابی دیجیتال به این نکته اشاره کرده است که این عبارت، یک چتر مفهومی محسوب می‌شود.
به عبارت دیگر، به جای اینکه بتوان تعریف مستقیمی برای آن ارائه کرد، بهتر است همه‌ی آن تکنیک‌ها و ابزارهایی را بشناسیم که زیر عنوان دیجیتال مارکتینگ قرار می‌گیرند.
اگر چه تعریف واحدی از بازاریابی دیجیتال در دست نیست، اما به نظر می‌رسد بتوان تعریف زیر را تا حد خوبی، فصل مشترک توضیحات رایج در زمینه بازاریابی دیجیتال در نظر گرفت (+):
بازاریابی دیجیتال شامل مجموعه همه ابزارها و فعالیت‌هایی است که برای بازاریابی محصولات و خدمات در بستر دیجیتال (وب، اینترنت، موبایل یا سایر ابزارهای دیجیتال) مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ابزارهای بازاریابی دیجیتال یا دیجیتال مارکتینگ
موارد زیر نمونه‌هایی از ابزارهای بازاریابی دیجیتال محسوب می‌شوند و انتظار می‌رود یک دیجیتال مارکتر بر آنها مسلط باشد:
بازاریابی توسط موتورهای جستجو (SEM) [شامل ترافیک ارگانیک و خریداری شده]
بهینه سازی برای موتورهای جستجو و انجام خدمات سئو (سئو)
بازاریابی محتوا (Content Marketing)
بازاریابی درونگرا (Inbound Marketing)
بازاریابی شبکه های اجتماعی (Social Media Marketing)
استراتژی محتوا (Content Strategy)
تبلیغات بر اساس کلیک (PPC)
اینفلوئنسر مارکتینگ (Influencer Marketing)
تبلیغات بنری (Banner Advertising) و تبلیغات همسان (Native Advertising)
ایمیل مارکتینگ
بازاریابی موبایلی یا موبایل مارکتینگ (یا اصطلاح قدیمی آن: تبلیغات موبایلی)
بازاریابی از طریق همکاری در فروش (Affiliate Marketing)
تولید محتوا
بازاریابی ویروسی دیجیتال (Digital Viral Marketing)
گاهی در فهرست ابزارهای دیجیتال مارکتینگ، به تبلیغات هدفمند و سفارشی شده (Targeted Advertising) و نیز تبلیغ مستقیم (Native Advertising) هم اشاره می‌شود.
اما با توجه به اینکه این دو عنوان، عملاً فراگیرتر هستند و هم‌رده با سایر موارد نیستند (می‌توانند سایر گزینه‌ها را هم پوشش دهند)، آنها را در فهرست بالا قرار ندادیم.
تذکر: در حال حاضر هم، در فهرست فوق، هم‌پوشانی‌هایی وجود دارد. اما چون این فهرست در بسیاری از کتابها و مراجع رسمی به همین شیوه مورد اشاره قرار می‌گیرد، ما هم روش رایج را مورد استفاده قرار دادیم.
اهمیت استفاده از بازاریابی دیجیتال
اگر برایتان سوال است که بازاریابی دیجیتال چرا اهمیت دارد، به نکات زیر توجه کنید:
• در حال حاضر استراتژی بازاریابی کاملا به بازاریابی دیجیتال بستگی دارد.
• باعث افزایش فروش و در نهایت افزایش درآمد می‌شود.
• به شما در محبوب شدن برندتان کمک میکند.
• به ایجاد رابطه بهتر با مشتریان و بهبود چشم‌اندازهای کسب‌و‌کار کمک میکند.
• نرخ بازگشت سرمایه (ROI) بهتری را به وجود می‌آورد.
• دارای فرصت‌های شغلی گسترده و پویا است.
• به دیده شدن شما در SERP موتور جستجو کمک میکند.
این نکات مزایای قابل توجه بازاریابی دیجیتال در کسب‌و‌کار هستند. در ادامه ۱۰ دلیل اهمیت بازاریابی دیجیتال را بررسی می‌کنیم:
۱. نرخ رو به رشد بازارهای دیجیتال
بازاریابی دیجیتال یک فناوری در حال تحول با سرعت بالا بوده و فرصت‌های شغلی بسیار زیادی را به وجود آورده است. از دهه ۱۹۹۰ تا به امروز، بازاریابی دیجیتال نیمی از وضعیت معیشت و روند فناوری را به خود اختصاص داده است.
۲. فرصت‌های شغلی متنوع
بازاریابی دیجیتال، گزینه‌های شغلی متنوعی را برای افراد ایجاد میکند. با گسترش و توسعه روز‌به‌‌روز فناوری شاهد آگهی‌های استخدام بیشتری در حوزه دیجیتال مارکتینگ هستیم. بازاریابی دیجیتال فرصت‌های شغلی زیادی را فراهم کرده، به نحوی که می‌توان حتی از خانه هم به صورت دورکاری در این حوزه فعالیت کرده و درآمد قابل توجهی کسب کرد. بهترین کتاب های دیجیتال مارکتینگ می‌توانند به شما در یادگیری بازاریابی دیجیتال مارکتینگ کمک کنند.
۳. راهی آسان برای شروع یک کسب‌و‌کار خلاقانه
با استفاده از شبکه‌های اجتماعی بسیار متداول مانند یوتیوب، اینستاگرام و حتی با ایجاد وبلاگ می‌توانید به راحتی کسب‌و‌کار خود را شروع کنید. سپس می‌توانید با تدوین یک استراتژی مناسب، بهترین کانال بازاریابی را برای دسترسی به مخاطبان هدف خود مشخص کرده و فعالیتتان را آغاز کنید.
۴. پیشرفت آسان در قیف فروش دیجیتال
شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، لینکدین و یوتیوب می‌توانند برای وب‌سایت شما ترافیک قابل ملاحظه‌ای را ایجاد کرده و حتی محصولات با خدماتتان را تبلیغ کنند. با استفاده از بازاریابی دیجیتال می‌توانید مشتریان بالقوه را به مشتریان بالفعل تبدیل کنید.
۵. جذب آسان مخاطب در بسترهای اینترنتی
هنگامی که تمرکز کسب‌و‌کار خود را روی دیجیتال مارکتینگ می‌گذارید، دیگر راه برگشتی وجود ندارد. بلکه باید با کمک دیجیتال مارکتینگ مخاطبان بسیاری را به برند خود جذب کنید. برای مثال بازاریابی دیجیتال در ایجاد ترافیک بالا برای سایت شما نقش اساسی دارد.
۶. شکاف مهارت‌های دیجیتال
بازارهای دیجیتال به دلیل رو به رشد بودن، دارای فرصت‌های شغلی بسیاری هستند و به همین دلیل تقاضای زیادی برای افرادی که مهارت دیجیتالی دارند، وجود دارد. حتی اگر یک متخصص حرفه‌ای در این زمینه نیستید، باز هم می‌توانید با استمرار فعالیت و تجربه جایگاه خود را در دیجیتال مارکتینگ پیدا کنید. هرچند همین بازار نو و رو به رشد باعث شده تا با شکاف مهارت‌های دیجیتال مواجه شویم. شکاف مهارت در واقع به تفاوت بین مهارت‌های مورد نیاز برای انجام کار و مهارت‌هایی که یک فرد دارد، گفته می‌شود. در نتیجه افرادی که با شکاف مهارت استخدام می‌شوند، توانایی لازم را برای انجام کارها ندارند و به همین دلیل حضور نیروهای متخصص بسیار ضروری است.
۷. تطبیق پذیری
پس از تسلط بر مهارت‌های برتر برای نقش بازاریاب دیجیتال، با مهارت‌های دیگری هم آشنا خواهید شد. در بازاریابی دیجیتال اگر در یک حوزه تخصص دارید، برای تغییر جایگاهتان لازم است تا کمی تلاش کنید و سپس وارد شاخه‌های دیگر آن شوید. شما می‌توانید در هر حوزه‌ای از بازاریابی دیجیتال که می‌خواهید کار کنید و با ارتقای مهارت‌های قبلی، مهارت‌های جدیدی هم یاد بگیرید. در این زمینه، گزینه‌های بسیار زیادی در کنار فرصت‌های یادگیری وجود دارد و در نتیجه می‌توانید از مهارت‌های خود بهترین استفاده را کنید.
۸. تحول در بازاریابی دیجیتال
بازاریابی دیجیتال یکی از زمینه‌هایی است که همیشه در آن نکات جدیدی برای یادگیری پیدا خواهید کرد. این منابع به شما امکان خلاقیت در برنامه‌های بازاریابی‌تان را می‌دهد. با توجه به اینکه در موسسات بازاریابی، افراد با پیشینه‌های مختلف و استراتژی‌های گوناگون کار می‌کنند، می‌توانید از آنها اطلاعات متنوعی کسب کنید. همچنین خواندن بهترین کتاب های دیجیتال مارکتینگ می‌تواند باعث پیشرفت شما در این زمینه شود.
۹. پشت سر گذاشتن رقیبان
تطبیق بازاریابی دیجیتال با سازمان شما یک ضرورت است و به شما امکان می‌دهد تا شرکت و چشم‌اندازتان را بشناسید. حتی اگر شما محتوا و وب‌سایت عالی داشته باشید، باز هم ممکن است به دلیل مطلع نبودن از روند فعلی بازار، نتیجه مطلوبی نگیرید.
